Hepimiz zaman zaman stres yaşıyoruz kimimiz sınav, kimimiz iş, kimimiz daha başka… Stres aslında insanın dış dünyada yaşadığı durumlara karşı göstermiş olduğu savunma mekanizmalarıdır.
Bilinenin aksine stres temelde kötü bir durum değildir, bazen bazı durumlara karşı yaşadığımız stres, aslında o duruma karşı bizi motive edebilmektedir. Fakat içinde bulunduğumuz dünyada her şeyde olduğu gibi stresinde fazlası zarardır.
Stres anında insan strese verdiği tepkilere göre, yaşadığı olaya yönelik tamamıyla motive de olabilir kontrolü kaybedip olumsuz bir şekilde etkilenedebilir, yani burada önemli olan stresi nasıl değerlendirdiğimiz ve nasıl kontrol ettiğimizdir. Stresi Kontrol edip olumlu baş etme becerileriyle karşıladığımızda aslında stresin ne denli motive edici bir reaksiyon olduğunu göreceğiz.
Stres Belirtileri
A-Fiziksel Belirtiler: Uykusuzluk, uyku düzensizliği, baş ağrıları, kas ağrıları, kronik yorgunluk, mide krampları, aşırı terleme, kalp çarpıntısı, baş dönmesi, gastrointestinal sorunlar.
B-Zihinsel/Bilişsel Belirtiler: Karar vermede güçlük, unutkanlık, konsantrasyon eksikliği, olayların olumsuz taraflarına odaklanma.
C-Duygusal Belirtiler: Öfke patlamaları, saldırganlık asabilik, ağlama, kaygı, daha önce zevk alınan şeylerden zevk almama, karamsarlık.
D-Davranışsal Belirtiler: İştah sorunları (az ya da çok yeme) tırnak yeme, saç yolma, insanlardan soyutlanmak için içe kapanma, alkol ve madde kullanımı.
Stresle Nasıl Baş Edebilirim
Stresten en az şekilde etkilenmek ve etkilenmeyi azaltabilmek için, temelde neyin stres yarattığını keşfedebilmek gerekir, stres kaynağının tanımı baş etme becerilerini geliştirmeyi kolaylaştırmaktadır.
Bunu yapabilmek için stresle alakalı günlük kayıtlar tutabilirsiniz (yaşanılan durum, o durum karşısında akıldan geçen düşünceler ve strese karşı gösterilen tepkiler) yapılan bu kayıtla strese karşı farkındalığımız artacaktır.
Peki gelelim nasıl baş edebiliriz kısmına
Stresle Baş Etme Yolları
- Nefes ve gevşeme egzersizleri
- Fiziksel egzersiz
- Sağlıklı beslenme
- Sosyal bağları sürdürme
- Düzenli uyku
- Hobilere zaman ayırma
- Zevk veren aktivitelere katılma
- Spor yapma
- Alkol ve kafeini azaltma
Kendine Şu Soruları Sor
- Daha önce böyle bir durum yaşadığımda neler yapmıştım? Ne tepkiler vermiştim?
- Bir arkadaşım aynı durumu yaşasaydı ona ne söylerdim? Ne önerilerde bulunurdum?
- Bu yaşadığım stresi bir sene sonra düşündüğümde nasıl tepki verirdim? Onu nasıl karşılardım?
- Ya…………olursa deme, Ya………..olmazsa demeyi dene
- Hayatındaki başarısızlıklara değil biraz da unuttuğun hatta belki hiçe saydığın o güzel nice başarılarına odaklan…
ve unutma; bireyin seçtiği ya da tercih ettiği şey hastalık değil strestir; hastalığı seçen ise işte bu strestir…
Eğer stresle başa çıkmada zorlandığınızı ve yaşadığınız stresin gündelik hayatınızı etkilediğini düşünüyorsanız bir psikolojik danışmana ya da psikoloğa başvurabilirsiniz.
PSİKOLOJİK DANIŞMAN
HİKMET CAN ÖZARSLAN
FizyoProf Sağlıklı Yaşam Merkezi
