Dilimizde Tennur, tandır olarak kullanılır.Tandır yapımı zor ve zahmetli, sanat gerektirmeyen fakat bilgi ve beceri gerektiren bir iştir. Önce özel yerlerden tandır için killi özel toprak getirilir, güzelce elenir, içerisine saman ve keçi kılı veyapamuk katılarak çamur yapılır. Bir gün bekletilip sonraki gün tekrar yoğrulur. Çamur 7-8 cm kalınlığında çapı dolanacak kalınlıkla silindir şekline getirilip örülür. Fakat burada hassas olan nokta, tandırın hepsi bir anda örülmez. Zaman zaman kurumaya bırakılır. Yamukluk ve çökmeyi engellemek için Peyder pey ve kurutulmaya bırakılarak örülür. Kışın tandırı yapmak veya örmek daha zordur. Son olarak tandırın ağız kısmı yapılır ve kurumaya bırakılır. Tandır çamurunun iyi yoğrulmuş olması gerekmektedir. Aksi taktirde çabuk bozulur ve istenilen randıman alınmaz.Taş fırınların döşeme altına da cam ve tuz konurmuş.Bu çamur harcın içine Isıyı tutması için cam parçaları kırarlardı. .Bu Tandırın kullanım ömrü 5 ile 10 yıl arasında değişir. Bir tandır yapımı ortalama bir hafta sürer.Önce tandırın kuyusu en az 1 metre derinlikte kazılır. Etrafı çamurla kaplanacağı için çamur çok temiz, hatta killi gibi birbirini iyi tutan bir toprakla hazırlanır; hatta bir kaç gün de bekletilir. Suyunu çeken çamur, rulolar haline getirilip, aşağıdan yukarıya yapıştırarak kuyuya kaplanır. Bu arada mutlaka hava deliği bırakılır.
Tandırı kurarken önce gömülecek yer seçilir. Buraya toprak seviyesinde gömülür. Yere kazılarak yapılan tandırların derinliği 130-150 cm olur. Çapları ise 50-65 cm civarındadır. Tandır ekmeği adını yapıldığı yerden alır. Ekmeğin en büyük özelliği uzun süre bozulmadan kalabilmesidir. Tandırın altında 20×20 ebadında küçük bir delik bulunur. Bu yanan ateşin hava alıp iyi yanmasını sağlar.
Tandır bacası kurulan tandırın en dip kısmına 90 derece açı yapmalıdır, genel prensiplerin size faydalı olacağı inancındayım.
1.Eğer küp toprağa gömülecek ise topraktan gelecek sızıntı suya önlem almanız gerekmektedir. Bu sızıntı su, hem insan sağlığına zararlı olabilir hem de sizin tandır içerisinde oluşturacağınız ısınızın önemli miktarını buharlaşmak için kullanarak tandırı soğutacaktır. Önlem olarak başka bir yalıtım sağlayamazsanız küpün dışını bentonit veya şamot ile sıvayabilirsiniz.(Bentonit ve şamot doğal kildir)
2.Küllük kısmının dökme demir olması uygundur. Barbekü veya şömine yapan firmalardan temin edebilirsiniz. Pahalı değildir ancak boyutları standarttır. Planlamanızı yapmadan önce malzeme keşfinizi yapmanızı tavsiye ederim.
3.Havalandırma ve baca için piyasada ateş tuğlası v.b denilen refrakter malzemeleri kullanmanızı tavsiye ederim. Ucuz, uzun ömürlü, doğal ve kolay bulunur malzemelerdir. İMES vb. sanayi sitelerinde ateş tuğlası satan yer diye aradığınızda rahatlıkla bulabilirsiniz.
4.Eğer ateş söndükten sonra tandırım çabuk soğumasın diyorsanız küpün dışını ısı depolayabilen malzemeler ile izole etmeniz gerekmektedir.(Ekmek fırınlarının tabanının cam ve tuz ile doldurulması gibi.) Ucuz izolasyon için kum+perlit karışımı tavsiye ederim.
